Пайгъамбардин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) суннадал чан хкун. КСУДАЛДИ ИЙИДАЙ СУННАЯР
- Подробности
- Автор: Admin
1. Дуьа кIелун: «Ви тIварцIелди, Я Аллагь, рекьизва ва чан хквезва» (Бухари).
2. Капашар санал кьуна, абуруз уф гана и сураяр кIелун: «Ихлас», «Фалякъ»хьун», «Нас». Ахпа гъилер бедендал алтадун, кьилелай башламишна чинилай ва бедендин вилик паталай (Бухари).
3. Аят «Аль-Курси» кIелун. Бухариди агакьарайвал, ксудалди и сура кIелай касдин патав Аллагьди малаик ракъурда ва ада а касдив шейтIан мукьув тахьун патал къаравулда акъвазда.
4. «Ви тIварцIелди, я Аллагь, эцигзава за жуван къвал ва ам хкажзава. Эгер На зи руьгь кьачуртIа, адан гьакъиндай регьимлу хьухь, эгер ахъай хъувуртIа (элкъвена зи бедендиз) ам хуьх, гьикI Вуна Ви михьи лукIар хуьзватIа, гьа къайда»
(Бухари ва Муслим).
5. «Я Аллагь, гьакъикъатдани, Вуна зи ругь халкьна ва Вунани ам вахчуда. Адан уьмуьрни ажал Ви гъиле ава, эгер Вуна ам яшамиш жез туртIа, ам хуьх, эгер ам кьейитIа, адалай гъил къачу (багъишламиша). Я Аллагь, за Вавай хийир тIалабзава» (Муслим).
6. «Я Аллагь, Вуна Ви лукIарал чан хкай юкъуз зун Ви жазадикай хуьх»
(Абу Дауд ва Тирмизи).
ЭрчIи гъил хъуьхъвек кутуна и гафар пуд сеферда лугьун сунна я:
7. «Субгьаналлагь» (Аллагь пак я) - 33 сеферда, «Альгьамдулиллягь» (Аллагьдиз шукур хьурай) - 33 сеферда. «Аллагьу акбар»- 34 сеферда
(Бухари ва Муслим).
8. «Чаз недайди, хъвадайди гайи, чун кIвалералди, пекпарталдалди таъ- минарай ва чун Вичин къаюмвилик кутур Аллагьдиз шукур хьурай, кIвал- югъ авачир, фагъирар акьван ава хьи»
(Муслим).
9. «Я Аллагь, чинебанди ва малумди аквазвай, чилеринни цаварин Халикь, гьар са куьнин Халикь ва Иеси, шагьидвалзава, Валай гъейри, мад халикь авач. За жуван руьгьдин писвиликай ва шейтIандин мушрик-виликай хуьн патал Вавай куьмек тIалабзава, жува жуваз писвал ва маса мусурманриз жувакай зарар тахьун патал за Вавай куьмек тIалабзава»
(Абу Дауд ва Тирмизи).
10. «Я Аллагь, зун Ваз вафалу я ва жуван кар Вал тапшурмишнава, тIалабунар ийиз чин Вахъ элкъуьрна- ва, жуван гьевесдалди ва Вахъай кичIе тирвиляй Вак умуд кутунва. Валай гъейри садавайни я куьмекиз, я къутармишиз жедач. Зун Вуна ракъурай Ктабдихъ ва Пайгъамбардихъ инанмиш хьана»
(Бухари ва Муслим).
11. Ван алаз «Бакъара» сурадин эхиримжи кьве аят кIелун. Гьадисда лугьузва: «Йифиз гьи касди и кьве аят кIелайтIа, адаз абур бес я»
(Бухари ва Муслим).
«Адаз абур бес я» лугьудай гафарин гьакъиндй алимрин фикирар жуьре- ба-жуьре я. Садбуру лугьузва: а кьве аят кIелай касдиз абур бес я, вучиз лагьайтIа адавай йифиз къарагъна дуьа кIел тахвуртIани жеда. Масадбуру лугьузва: а аятар кIелай кас жуьреба- жуьре писвилерикайни зараррикай хуьда. За лугьузва: мумкин я, и кьве баянни дуьзбур хьун. Ан-Нававидин «Аль-Азкар» ктабдай.
12. Дастамаз гваз ксун. Гьадисда лугьузва: «Ксудалди дастамаз къачу».
13. ЭрчIи къвалал ксун. Гьадисда лугьузва: «ЭрчIи къвалал ксус»
(Бухари ва Муслим).
14. Абу Дауда агакьарзавайвал, «Пайгъамбар (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) ксудайла, ада эрчIи гъил хъуьхъвек кутадай».
15. Ксудалди мес юзурун. Бухаридини Муслима агакьарзавайвал, Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) лагьана: «Къуй ксуз гьазур хьанвай касди сифте мес юзуррай, гьакъикъатда адаз вичелай кьулухъ анал вуч хьанватIа чизвач».
16. «Кафирун» сура кIелун. И сура кIелуни имансузвиликай хуьзва
(Абу Дауд, Тирмизи ва Агьмад).
Имам Ан-Нававиди лагьана: «Инсанди и вири суннайрал амал авуртIа лап хъсан я, эгер тежез хьайитIа, къуй абурукай лап важиблу суннайрал кьванни амал авурай.
Бязибур са йикъанни йифен къене кьве сеферда ксузва, гьаниз килигна ахьтин инсанривай и суннаяр са юкъуз кьве сеферда кьилиз акъудиз жеда, гьам юкъуз ксудайлани, гьамни йифиз ксудайла, вучиз лагьайтIа гьадисра а суннаяр тек са йифиз ксудайла кьилиз акъудунал сергьятламиш хьанвайдакай лагьанвач. И суннаяр кьилиз акъудайла жезвай бегьерар:
1. Мусурманди ксудалди вилик «Субгьаналлагь» кIелайтIа адаз виш садакьа кхьида. Гьадисда лугьузва: «Гьар са сеферда «Субгьаналлагь» лугьун - са садакьа я, гьар са сеферда «Аллагьу акбар» лугьун - са садакьа я, гьар сеферда са «Альгьамдулиллягь» лугьун - са садакьа я, гьар са сеферда «Ля иллягьа илляллагь» лугьун са садакьа я»
(Муслим).
2. Ибн Мажагьа гъизвай гьадисда лугьузвайвал, гьакIни а касдиз Женнетда виш тар цада. 3. И суннаяр кьилиз акъудзавай мусурман Аллагьди йифиз шейтIандикай хуьда ва ам гьар жуьредин зараррикай хатасуз жеда.
4. Ада гьакIни югъ Аллагь рикIел гъуналди ва Адак умуд кутуналди акьалтIарда.