Парталар алукIунин эдебар

 

Мугьаммад Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) парталар михьиз хуьнихъ эвер гудай. Са сеферда инсанрин вилик чиркин гьалда авай парталар алаз экъечIай инсан акурла Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) вичин наразивал къалурна. Гьа идалди ада чун гъавурда туна хьи, мусурмандин парталар гьамиша михьибур ва винел патан акунар адан рикIиз чимибур  хьун лазим тирди.

Гила чна куьрели парталрин ва винел патан акунрин гьакъиндай хуьн лазим тир эдебар инал  са-сад гъида:

1. Парталар михьиз хуьн лазим я.

2. Парталар аврат (итимдин пицIинилай метIералди авай чка, дишелгьлидин чинни гъилерин капашар квачиз амай беден) кIевдай, бедендин ранг винел акъуддай, бедендал алкIай, адан кIалубар ачух ийизвайбур тахьурай, иллаки дишегьлийрин либасар.

3. Лацу рангунин парталар алукIун меслят къалурзава. Итимриз ипекдин (шелк) либасар алукIун гьарам я, дишегьлийриз – гьалал. ГьакIни Шариатди итимриз дишегьлийрин парталар алукIдай ва дишегьлийриз итимрин парталар алукIдай ихтияр гузвач.

4. КапI ийидайла иер парталар алукIун Сунна я, иллаки жуьмя йикъан ва Къурбандинни Сив хуьнин суваррин кпIар ийидайла.

5. Парталар жув садазни таквадай чкада алукIна кIанда, гьикI хьи, жуван аврат масадбуруз (папалай гъейри) къалурун гьарам я.

6. Парталар алукIдалди абур хъсандиз юзурун лазим я.

7. ЦIийи парталар алукIдайла ихьтин дуьа кIелун сунна я: «Аллагьумма ляка-ль-хIамду, анта касавтанигьи, асъалюка хайрагьу ва хайра ма сунигIа лягьу ва агIузу бика мин шарригьи ва шарри ма сунигIа лягьу».

(«Я Аллагь! Ваз шукур хьуй, Вуна зал и партал алукIна. За Вавай идакай авай хийир тIалабзава ва ам гьи хийир патал цванватIа гьам тIалабзава. ГьакIни за Вавай зун адакай авай зарардикай хуьн тIалабзава ва ам гьи зарар гун патал цванватIа гьадакай хуьн тIалабзава»).

 8. ЦIийи парталар маса къачурла искибур масадбуруз гун Сунна я.

9. Парталар алукIиз эрчIи паталай башламишна кIанда, хутIуниз – чапла. Имни Пайгъамбардин (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) Суннадиз табий хьун я.

10. Гьар гъилера парталар алукIдайла Сунна я ихьтин дуьа кIелун: «АльхIамду лиллягьи-л-лязи касани ма увари бигьи савъати ва атажаммалю бигьи байна-н-наси»

(«Аврат кIевдайвал ва инсанрин вилик иер жедайвал и парталар зал алукIай Аллагьдиз  шукур хьуй»).

11. Парталар хутIундайла, ихьтин дуьа кIелун меслят къалурзава: «Бисмиллягьи-л-лязи ля иляг(Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал)ьа илля гьув»

(«Аллагьдин  тIварцIелди, Адалай гъейри маса аллагь авач»). Мад Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) чаз чи чIарарихъ гелкъуьн буйругънава. Абур эвягъун ва Шариатди гьалал авунвай шейэралди гуьрчегарун лазим я. Бедендив атирдин нияр гвягъун Сунна я. Анжах дишегьлийриз чара итимриз ни къведайвал гзаф атирар ядай ихтияр авач.

ГьикI Аллагьдин Расулди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) мусурманрин рикIер михьи авуниз еке фикир гузвайтIа, гьакI ада абурун винел патан акунризни еке фикир гузвай. Чиркин парталар алай, кьил эвягъ тавунвай инсан акурла, Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) адаз айиб ийизвай, жувахъ гелкъуьгъ лугьузвай. Гьа са вахтунда мусурманди вич гуьрчегардайла ва вири амалра, анжах Ислам диндихъ галаз кьадайвал авуна кIанда, яни къизилдин юкь кьуна кIанда, я кьадардилай гзаф авуна кIандач, я тIимилни.

Лезгинский исламский просветительский портал