Дамахсузвал рикIин кIевирнавай цуьк я

Подробности

Автор: Admin

Мусурман дишегьлияр дуьньяда виридалайни гуьрчегбур я, дамахунивди лугьуз кIанзава заз макъаладин сифте кьиляй. Ислам диндихъ инанмиш дишегьлияр ихьтинбур куь ийизва? Дамах гвачирвили. И кардихъни, яни дамах гвачирвилихъ, кьве жуьре жеда: сад лагьайди, масабуруз къалурун патал ийизвайди, кьвед лагьайдини, рикIин сидкьидай ийизвай, гьакъикъи дамах гвачирвал. Ингье и кьвед лагьайди цуьк хьиз я. 

Ам рикIин лап деринра авай хазинадай экъечIзавай ва дишегьли неинки къене патай, гьакI винелайни гуьрчегарзавай, адан акунар дегишарзавай ва дишегьлидин тикрариз техжедай хьтин гьакъикъи назиквал арадал гъизвай цуьк я. Дуьньядин вири дишегьлияр гуьрчегбур жез алахънава, инанмиш тушир дишегьлийриз гуьрчегвал уьмуьрдин агалкьунрин бине я. И кар гьикI жез башламишнатIа лугьуз четин я, амма гуьрчегвилихъ калтугунра дуьньяди вичин гуьрчегвал квадариз башламишна. Гуьрчегвилиз вичелди гун-къачун, гьарай-эвер авурла кIандач. Кьилинди къенепатан гуьрчегвал тирди бязибурун рикIел гьеле алама. Амма дуьньядин няметрин гуьгъуьна авай инсанрин рикIелай, ам гьикI къазанмишзавайди ятIа алатнава. Гуьрчегвиляй дамахсузвал квахьзавайла, амукьзавайди анжах гьашервал я. Анжах инанмиш дишегьлийриз къенепатан гуьрчегвилин а сир (дамахсузвал) къедалди чизва, вучиз лагьайтIа ам имандинди я.

Регьятдиз жезвач

Дамахсузвал виридавай регьятдиз жезвач. Им чIехи авун, гегьеншарун лазим тир жуван руьгьдин вердишвал я. Вучиз лагьайтIа, винихъ къейдайвал, а дамахсузвилихъ кьве жуьре ава. Къалурун паталди тир дамахсузвили «тапан дамахсузвал» тIвар къазанмишнава. Им сифтегьанда авай мана квадарнавай са гьихьтин ятIани къалп жезва. Им, гзаф вахтара имансуз дишегьлийри ишлемишзава, амма гьар са мусурман ваха вичик а гьакъикъиди тушир дамахсузвал кватIа чирун лазим я. Дамахсузвал вичел чIугвадайди тирвили, дишегьлийри чпиз кIанзавай кIвалах кьилиз акъудун: чамраз, адан мукьвабуруз, кIвалахал эцигзавайдаз ва икI мад, бегенмиш хьун патал, адакай са гьихьтин ятIани тадаракдикай хьиз куьмек къачузва. «Одноклассникра» мусурман вахарин шикилриз килигиз заз, гьайиф хьи, гуьзел чарара тунвай, винелай «дамахсузвал» кхьенвайбурни аквазва. Рушал гьижаб ала, рацIамар дуьзарнава, чIагурнавай вилер агъуз килигзава, яни, чпивай хьайитIа, дамахсузвилелди килигзава. Чин яру хьуни ахьтиндан регъуьвиликай лугьун лазим я. Ва эхирдайни, къерехривай татуаж авунвай ботексдин пIузарри эвер гузвай хъвериз (эхь, эхь, гьакI). Ихьтинбуру зун лап къарсатмишзава. Гуьрчегвиликай ана амукьзавайди, гьа имансуз дишегьлийрин хьиз, дамахсузвал квачирди – гьашервал я. Ахпа а руша гадайрин патахъай анжах чIуру ва я тапан теклифар къвезва лугьуз шикаятзава. Гьихьтин хабар кьун ятIа, гьахьтин жаваб я ман. Эгер куьне вири къуватралди жуван лайихлувилер къалурзаватIа, гьижаб алатIани куьн ада кIевнавачирди, абур квехъ авайди къейдзаватIа, куьн «зун эркекди жагъурзавай дишиди я» лугьузвай светский дишегьлидиз ухшар жезва. Мугьаммад Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) лагьана: «Гьар са диндихъ вичин кьетIенвал ава ва Исламдин кьетIенвал дамахсузвал я» (Бухари). Гьижаб алай дишегьли акурла, зун гзаф шад я ва а гьижаб адан къеняй экъечIнавайди акурла, шадвилихъ сергьят авач. Къеняйни ам кIевнава ва адан къенепатан гьижабдин кIаник гьакъикъи, къалп тушир дамахсузвилин цуьк экъечIзава ва атир чкIурзава.

Дамахсузвал – такабурлувал

Са мусурман ваха лагьай «Дишегьлийри такабурлувилелди гьижаб алукIунал зун шад я» келимади заз гзаф тIарна. А вахтунда за фикирна: «И келимада са вуч ятIани дуьз къвезвач…» Анжах гуьгъуьнлай фикирдиз атана: «Гьижаб такабурлувилелди алукIна виже къвезвач». Бязи мусурман вахари дуьздиз алукIна, гьатта рангарикайни чеб магьрумарна чпи ийизвай кардикай ахьтин игитвал тукIуьрзава хьи… Шегьердин куьчейра фидайла абуру чпи-чеб гьикI тухузватIа кьатIуз жеда. Чене хкажна, вичелай гъейри мад са касни куьчеда авачирди хьиз къекъвез, къаншардиз къвезвай дишегьлийриз патахъди килигиз… Эхь, са патахъай, вичин гьижабдихъай адаз регъуь туш ва ам ала лагьана лап къулайдиз гьисс авуна са писвални авач. Амма эгер ам дамах- дивди алукIзаватIа, вири лайихлувилер квадарзава, гуьрчегвал амукьзавач. Гьатта вичин чинай рикIиз хуш тушир руш эгер дамахсузвилелди гуьрчег ятIа, ам акьалтIай хуш жедайди жезва. Амма дамахсузвал – им, сифте нубатда, косметикадин тадарак туш, им инанмиш рикIин кIусар, адан рангар я. Амма, гьижаб тапан дамахсузвал я гьич лугьуз жедач. Гьижаб алачиз дамахсузвал гьич жедач. И ериди чав жуван нефс къалурзавай вири кIевириз тазва. Чи инанмиш, багьа юлдашри субутзава: «Чинардиз ухшар кIалуб чна гьикI кIевирда», «Вахъ ахьтин еке ва гуьзел вилер ава, чамрахъ галаз таниш жедайла, абур агъузиз жедани», «Ша чна ваз дар перем къачун, вахъ лап хъсан буй ава» ва икI мад. Имансуз ва имандал зайиф инсанри фикирзава хьи, и дуьньядал чалай аслу са вуч ятIани ава. Фикирзава хьи, винел патан акунрихъ дишегьлидин бахтлувал къазанмишдай хьтин къуват ава. ШейтIанди, эгер чна чи лайихлувилер са тIимил хьайитIани къалур тавуртIа, абур такуна амукьда лугьуз, кичIерар гузва. Чи дамахсузвал гзаф вахтара ахтармишунра жезва. Вири крар Аллагьдин  гъиле ава, чи дуьадиз Ада  чи къенепатан, руьгьдин лайихлувилериз килигна жаваб гузва.

«Зун дамах гвачирди я»

Эгер руьгь хкажиз чалишмиш жез ва къене авай назик цуькведихъ гелкъуьн тийиз хьайитIа, дамахсуз касдин а хъсан ерини квахьун мумкин я. Гьакъикъатда, жувакай «Зун дамах гвачирди я» лугьуз фикирун – им дамахсузвал хьанач. Мусурмандиз хас маса вири ерияр хьиз дамахсузвални чаз, ин ша Аллагь, женнетэгьлияр жедалди бес жедач. Ана чаз вири герек кьадар ва гьамишалугъ жеда, амма и дуьньяда амукьзавайди, анжах вири къуватар эцигна зегьмет чIугун я.