Идрис Пайгъамбардикай (Адал салам Хьуй) куьруь суьгьбет

пророк Идрис

Шис пайгъамбар (Адал салам Хьуй)  кьейидалай кьулухъ уммадин кьиле Ануш акъвазна. Вичин бубадин веси кьилиз акъудиз, ада дуьздаказ агъавал авуна. Адаз Къайнан тIвар алай хва хьана ва амни буба кьейидалай кьулухъ уммадин кьиле акъвазна. Адавни ажал агакьайла ада вичин Магьлаил тIвар алай хциз эвер гана ва уммадин кьиле акъвазун тапшурмишна. Ада вичин хцив вичив гьикI вуганатIа муьгьуьр ва кьулар авай табут (сундух) вугана.

 Магьлаила вичелай кьулухъ Ярд тIвар алай хва туна, ада вичин хциз Идрис тIвар гана.

Аллагьди   Идрис  (Адал салам Хьуй) бутриз икрам ийизвай Къабилан несилрал рекье туна сад тир Аллагьдиз ибадат авуниз эвер гун патал. Идрис (Адал салам Хьуй) писвал инкар ийидай, хъсанвал авуниз эвер гудай ва ибадат авуниз гзаф вахт серф ийидай, пак, гьахъ кIандай кас тир.

Ада Аллагьдиз ийизвай къуллугъ вичин къиметлувилел гьалтайла вири инсаниятдилайни артух ва малаикарни мягьтеларзавай хьтинди тир. Адал къанницIуд кьул агакьарнавай. Адан тIвар амай пайгъамбаррин арада Къуръанда кьунва.

Са сеферда Аллагьдивай ихтияр къачуна хьиз, ажалдин малаик  Идрисан (Адал салам Хьуй) патав зиярат ийиз атана. Вичиз таниш тушир кас акурла ада хабар кьуна: «Вун вуж я?» Малаикди жаваб гана: «Зун Азраил я, ажалдин малаик, ви патав Аллагьдин ихтиярдалди зиярат ийиз атанва». Идрис пайгъамбарди (Адал салам Хьуй) адаз жаваб гана: «Нагагь вун Азраил ятIа тадидаказ зи чан къачу». Малаикди Идрисаз  (Адал салам Хьуй) и кар авун патал вичиз ихтияр авачирди лугьудайла, Аллагьдилай ихтияр гузвай вагьйу (откровение) атана. Гьа и вахтунда Азраилди (Адал салам Хьуй) Идрисан (Адал салам Хьуй) чан къачуна. Амма ажалдин жамунай хъваз турдалай кьулухъ, Аллагьди руьгьдиз Идрисан (Адал салам Хьуй) чандизгьахь хъувун эмирна ва адал чан хтана. Идалай кьулухъ адаз жегьеннемда гьикI гьелекзаватIа килигиз кIан хьана.

 Идриса (Адал салам Хьуй) Азраилдивай (Адал салам Хьуй) вичиз жегьеннем къалурун тIалабна. Аллагьдин ихтиярдалди Азраилди  (Адал салам Хьуй) ам Маликан (Адал салам Хьуй) – Жегьеннемдин малаикдин патав гъана. Ада, Аллагьдин эмирдалди, Идрис  (Адал салам Хьуй) жегьеннемдин хивел гъана.  Жегьеннемда гузвай азаб акурла Идрис (Адал салам Хьуй) вичвичивай квахьна. Азраилди (Адал салам Хьуй) ам хкажна гьа вич алай чкадал хкана. Идалай кьулухъ Идриса (Адал салам Хьуй) тIуьнхъун гадарна, ахварни квадарна Аллагьдиз ибадат ийиз эгечIна. Вичин ажал мукьув агакьайла, ада вичин чка хва Мутавшалахав вугана ва уьмуьр амай кьван ибадат авун тапшурмишна, кьулар авай табутни вугана. Идалай кьулухъ ам мигьрабдиз (ибадат ийизвай чка) фена ва Аллагьдивай вичиз Женнет къалурун тIалабна. Аллагьди Женнетдин малаик тир Ризванал (Адал салам Хьуй) Идрис Женнетдиз тухвана ам къалурун тапшурмишна. Аллагьдин эмирдиз муьтIуьгъ хьуналди Ризвана (Адал салам Хьуй) Женнетдин тарцин Тубадин хел чилел агъузна.  И хел кьур Идрис (Адал салам Хьуй) гьасятда цаварал хкаж хьана. Ризвана  (Адал салам Хьуй) ам Женнетдиз гъана ва адаз Женнетдин вири няметар акуна. Женнетда адав бес кьадар ял ягъиз турдалай кьулухъ Ризвана  (Адал салам Хьуй) лугьуда, бес гила ам Женнетдай хъфена кIанда. Идриса (Адал салам Хьуй) Аллагьдин «Гьардаз ажалдин туькьуьлвал аквада» лугьудай келимаяр гъана вич Женнетдай экъечI тийидайди кьетIидаказ къейдна. Ризвана ам инкар авун патал аят гъана (мана): «Гьар садаз Жегьеннем аквада». Амма Идриса (Адал салам Хьуй) адаз жаваб яз маса аят гъана (мана): «Женнетдиз гьахьайла анай экъечIдайди туш». Аллагьди идалай кьулухъ Идрисан (Адал салам Хьуй) тереф хвена ва ам эбеди яз Женнетда амукьун эмирна. Идрис  (Адал салам Хьуй) цаварал хкажайла, адан пуд вишни пудкъанни вад йис тир. Алай вахтунда Идрисал (Адал салам Хьуй), гьа чал хьиз, чан ала ва ам Аллагьдиз ибадат ийиз цаварин кьуд лагьай бушлухра ама. Бязи вахтара дарихвал алудун патал ада Женнетдал кьил чIугвазва, ахпа элкъвена хквезва.

Идрис арифметикадин ва астрономиядин бинеяр эцигайди яз гьисабзава. Ада инсанриз карандашдалди кхьиз чирна.  ГьакIни адал къведалди инсанриз партал гьикI цвадатIа чизвачир. Идриса  (Адал салам Хьуй) парталар цунай къачузвай анжах гьалалдин тIуьн незвай.

Вуна чаз, Аллагь, аквадай ва таквадай ризкьи, мублагьвал це ва чун анжах гьалалдин зегьметдин рекье жедайбурукай ая. Вуна чун, вичик умуд кутадай регьбер гана хьиз, и ва агъа дуьньядин азабазиятдикай хуьх.

Лезгинский исламский просветительский портал