Сирлу чирвилер вуч шей я ва абур низ хьун мумкин я?

Подробности

Автор: Admin

Бязи авам инсанри лугьузва хьи, сирлу чирвилер Аллагьдилай  гъейри мад садазни авач. Агьлу-с-сунна валь жамаадин алимри лагьайтIа тестикьарзава: «Вичиз кIан хьайи  лукIариз Аллагьди сирлу илимдикай тайин кьадар чирун мумкин я».

Сирдин чирвилер кьве патал пай жезва:

1. Гьакъикъи сирлу чирвилер;

 2. Айгьам квай сирлу чирвилер.

 Гьакъикъи сирлу чирвилер анжах Аллагьдиз  чизва ва Ада ахьтин чирвал бязи пайгъамбарризни гун мумкин я. Айгьам квай сирлу чирвилер Аллагьди  Вичин лукIарикай низ кIандатIа гьадаз гузва. Абур малаикри чпихъ галаз чилел авуднавай чирвилер я. Пак Къуръанда лагьанва (мана): «Жабраил  кьиле аваз малаикар йифиз Аллагьдин  ихтиярдалди жуьреба-жуьре эмирар кьилиз акъуддайвал чилел эвичIзава» («Аль-Къадр» сура, 4-аят).

Айгьам квай сирдин илимдик ихьтин крар акатзава: маса уьлкведа жезвай агьвалатрикай са инсандиз хабар хьун: аквазва, ван къвезва.

 Гьакъикъи сирдин илим анжах Аллагьдиз  талукь я. Пак Къуръанда лагьанва (мана): «Аллагьдив  гва куьлегар сирдин илимдин ва ам анжах Гьадаз чизва» («Аль-Анам» сура, 59-аят).

И сирдин илимдикай са пай Аллагьди  Вичин пайгъамбарризни гузва. Къуръанда лагьанва (мана): «Вич рази тир расулрилай гъейри Аллагьди мад садазни сирдин илим гузвач» («Жинн» сура, 26-27-ая- тар).

Идаз мисал – Иса пайгъамбар (Адал салам хьуй). Ада инсанриз абуру незвай ва кIвалера чуьнуьхзавай шейэрикай ахъайзавай.  Идакай «Аль-Имран» сурадин 49-аятда кхьенва.

Имам Ибн Касира Къуръандин тафсирда (баян) кхьизва: «Аллагьдин илимдикай абуруз  анжах Адаз кIан хьайи кьванди гузва» («Аль-Бакъара» сура, 255-аят).

 Мад Къуръанда лагьанва (мана): «Аллагьдиз  сир чизва. Махлукьатрикай садавайни сирдин илимдикай пай гьич къачуз жедач. Анжах Аллагьди  Вичиз кIан хьайибуруз, Вичиз кIан хьайи кьван и илимдикай гузва» (Ибн Касир, «Тафсиру-ль-Къуръан аль-Азим», 4-том, 557-чин).

 Мад идаз делил Аллагь-Таалади Къуръанда ахъайзавай Хизри ва Муса пайгъамбаррикай (Адал салам хьуй) кьиса я. Ам инкар ийиз садалайни алакьдач. А кьисадин мурад чаз сирдин илим авай шей тирди чирун я.

Ибур вири гьакъикъи сирдин илимдиз делилар тир. Айгьам квай сирдин илимдикай рахайтIа, ам бязи валийриз ачух жезва. Имам Алюсиди и месэладиз хъсандиз баян гузва: сирдин илим чирунин рехъ – рикI михьи авун, гьамиша ибадатдал машгъул хьун, михьи рикIелди Аллагьдин  зикир кIелун я. Гьа им Аллагьдиз  кIани инсанрин -валийрин амал я. Бязи илим шейтIанрилайни агакьзава. Айшади  ахъайнавай  Пайгъамбардин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал),  гьадисда лагьанва: «Дугъриданни, малаикар циферал алаз чилел эвичIзава ва цаварал кьабулай къарардикай хабар гузва; шейтIанри лагьайтIа, абурун гафарихъ яб акалзава, ахпа адал виш тапарарни алава хъувуна килигзавай папариз ахъайзава» (Бухари).