Жува-жуван хизан чукIур тавун патал

Дишегьлийри фикир тагана чпин гъуьлер «барбатIзавай» ва некягь чIурзавай са шумуд рехъ ава:

1. Гзаф шейэр истемишун.

Са сеферда гзаф акьуллу дишегьлиди лагьана: «Паб яз вавай алакьдай хъсан кIвалах – им гъуьлуь кIвализ хкизвай такьатрал вун рази яз амукьун я». РикIин сидкьидай куь гъуьлерин къадир хьухь ва абуру гъизвайдал рази яз, гьуьрмет ая. Гьамиша квез са вуч ятIани бес жезвач лугьуз, масабурухъ галаз гекъигиз арзаяр авун – им куьн гъуьлелай наразивал къалурзавай виридалайни пис амал я. 

Ам лагьайтIа, гьар юкъуз зегьмет чIугваз, хизан таъминарунин кардал машгъул я. Мумкин я, квехъ багьа затI, пек-партал маса къачудай такьат тахьун, амма куь гъуьлуь кIвализ хкизвайдал рази яз ва куьне жуван кIанивал къалуриз хьайитIа, гъуьлуь куь амалдиз къимет гуда ва куьн генани гзаф кIан жеда.

2. Гьамишан наразивал.

Квез жуван чIарар, кIвалин къене авай къайдасузвал бегенмиш туш, къуншиди хъел гъизва, кIвалах бегенмишзавач, жуван парталрикай зегьле фенва ва вири терсина хьиз я. Куь гъуьл кIвализ хтанмазди, куьне гьа наразивилер вири гьадаз къалурзава, йикъан къене куь фикирдиз атай гьар са наразивиликай куьне гъуьлуьз ачухдиз лугьузва. Вахт фирдавай куьн наразидахъ галаз гекъигиз жеда. Квевай фикирдиз гъиз жедани, гъуьл патал ам гьихьтин заланвал ятIа? Итимар месэлаяр гьялиз вердиш я, амма и гьамишан арзайри, абур гьялиз тежер четинбур ийизва. Итимдиз вичин паб бахтлудава шаддаказ акуна кIанзава, эгер адавай паб бахтлу ийиз тахьайтIа (адан гьамишан нарази амалри къалурзава), ам вич бахтсуз жезва. Эхь, бязи вахтара татугайвилер хьун мумкин я, гъавурда акьазва, анжах гьамишан арзайрикай уьмуьрдин къайда туькIуьрмир.

3. Вири сад лагьай чкадал эцигун.

Куь диде, аялар, дустар, кIвалах ва маса шейэр куьн патал гъуьлелай асул метлеб яз хьайитIа, ам куьн патал важиблу туширди куьне къалурзава. Фикир це, адан чкадал вун алай, вуна гьикI фикирдай? Гъуьл – виридалайни важиблу я. Бязи вахтара квез а кар менфятлу тушиз акун мумкин я, амма гъуьл хизандин хушбахтлувилин куьлег тирдан гъавурда акьурдалай кьулухъ, куьн тажуб хьана амукьда. Инсанар гзаф вахтара чара хьунин себеб, гьа папари чпин гъуьлер сад лагьай чкадал эциг тавун я.

4. Бедендин мукьвавиликай яргъа хьун.

Итим бедендин мукьвавилиз (теменар гуниз, гарданар кьуниз) муьгьтеж я. Гьа и алат дишегьлиди, акси яз вичин гъуьл вичиз мукьва авун патал ишлемишна кIанзава.

5. Адан гафаралди рахун тавун.

Дишегьлийриз айгьамдалди рахаз кIанда – ам абуруз хас лишан я. Амма итимар абурун гъавурда акьазвач – ам абуруз хас лишан я. Куьн, гуя гъуьл гъавурда акьада лугьуз айгьамдал рахаз, гьакI гьавайда вахт акъудмир, ачухдаказ рахух. Жуван гьиссера михьи хьухь, ажугълу жедалди гьиссер кIватIмир. Эгер гъуьлуь квевай гьаларикай хабар кьуртIа, «са шейни авач» лагьана жаваб гумир, адавай куь фикирар кIелиз жезвач. Жуван гьиссера ачух хьухь. 

 

Лезгинский исламский просветительский портал