Имам ан-Навави ашарит тир!
- Подробности
- Автор: Admin
Имам Навави Исламдин лап чIехи алим я. Фикъгь илимда ва Аллагьдин Расулдин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) гьадисра, ада гзаф зегьмет чIугуна. Адан ктабризмусурман умматди еке къимет гана, адан ктабар Исламдин вузра кIелзава, ада илимдик кутур пай ва Ислам гегьеншарунин рекье чIугур зегьмет Аллагьди кьабулна, идан шагьид вири уммат я.
Алай вахтунда имам ан-Нававидин «Риязу салигьин» ктаб гьар са мискIинда ва межлисдал кIелзава. «Сагьигьу-ль-Муслим» лугьудай гьадисрин кIватIалдиз баян гана ада кхьей «Шаргьу-ль-Муслим» ктаб асул дибдин ктабдиз элкъвена. Дуьньяда авай Шафии мазгьабдин фикъгь чирзавай Исламдин вири медресейрани институтра адан «Мингьажу тIалибин» ктаб чарасуз тегьерда кIелзава. Къе, Исламдин гьукуматра имам Нававидин гьар жуьре ктабар гегьенш хьанва, Агьлю сунна валь жамаадин душманри бес ам «саляфит» яни вагьабит тир, ашарит тушир лугьуз инсанрин кьилер чIурзава. Имам Абуль- Гьасан Ашаридин инанмишвилин терефдардиз ашарит лугьузва. Имам Ашаридикай имам Байгьакъиди (гьижрадин 384-458-йисар) лагьанва: «Саляфрин инанмишвилин тереф хуьдай нубат чи Абуль-Гьасан аль-Ашари шейхдал атана. Ада динда гьич са цIийивални тунач, анжах асгьабрин, табиинрин ва маса саляф имамрин инанмишвилиз ада баян гана. Ада Куфадин имамрин, месела, Абу Гьанифадин ва Суфьян Савридин, Шамдин имамрин, месела, аль- Авзаидин ва масабурун, Гьижазадин имамрин, месела, Маликан ва Шафиидин, ва Исламдин маса чилерин имамрин инанмишвилин тереф хвена. Гьа и чIехи алимрал шариат бинеламиш хьанва, чпелай виридалай Аллагь рази хьурай» (Ибн Асакир, «Табйинуль казиб аль-Муфтари», 103-чин; Таджуддин ас-Субки, «ТIабакъату аш-шафиия аль-Кубра», 3-том, 397- чин). Бес имам Навави гьакъикъатда вуж я: «саляфит» – вагьабит я тахьайтIа ашарит – агьлю сунна валь жамаа? Вичин «Бустан аль-арифин» ктабдин 79-чина имам ан-Нававиди кхьенва: «За лугьузва: гзаф кьадар ктабар кхьиналди машгьур хьанвай инсанрикай кьвед чи имамар я: имам Абу Абдуллагь Мугьаммад ибн Идрис аш-Шафии ва имам Абуль-Гьасан аль-Ашари, Аллагь чпелай рази хьурай». Чаз аквазвайвал инал имам Нававиди «чи имамар» гаф ишлемишзава, и карди ам имам Ашаридин терефдар тирди тестикьарзава. Ингье аз-Загьабиди вичин «Тарихуль-Ислам» (15-том, 332-чин) ктабда имам ан-Нававидин инанмишвилиз къимет ганва: «Имам ан-Навави Ашари акъидадин терефдар тирди виридаз чизва. Ашаритриз аксивалзавай вири инсанар ада мубтади’рай (цIийивилер твазвайбур) гьисабзава, абурун гьакъиндай лап векъи я». Гьавиляй, стхаярни вахар, квез и кар чир хьухь, куьн масабурув ягъалмишариз тамир!