Сив хуьнихъ галаз алакъалу дуьа

Сив хкуддайла кIелдай дуьадиз ИфтIардин дуьа лугьузва. Арабдал гъалатI квачиз кIелиз течизвайбурувай и дуьа лезгидал кIелайтIани жеда:

"Бисмиллагьи-р-рагьмани-р-рагьим. Аллагьумма лака сумту ва бика аманту ва гIаляйка таваккалту ва гIаля ризкъика афтIарту. Ва савма-ль-гъади мин шагьри рамазана навайту. Фагъфир ли ма къаддамту ва ма аххарту, я васигIа-ль-магъфирати, игъфир ли ва ливалидаййа ва ли-ль-муъминина явма якъуму-ль-гьисаб".

Ачух цавун кIаник ифтIарар

Шукур хьуй Сад Аллагьдиз, азиз Рамазандин варз алукьнава ва дуьньядин мусурманри сивер хуьз башламишнава. Экуьнин капI жедалди тIуьн незва ва яд хъвазва, ахпа сагъ юкъуз, гьатта гъетрен капI жедалди, са шейни дадмиш завач. Гъетрен кпIунин азан гайила, мусурманриз кьве шадвал жезва: сад сив хвена Аллагьдин  буйругъ кьилиз акъудна лагьана и дуьньяда шадвал ва муькуьдини агъа дуьньяда Аллагьдихъ  галаз гуьруьш жедай юкъуз жедай шадвал. 

Хурмайралди сив хкудунихъ авай гьикмет

Ат-Тирмизидилай, Ан-Насаидилай, Агьмадалай ва Абу Давудалай атанвай гьадисда лугьузва:

«Ни квекай сив хкудиз хьайитIа, хурмайралди хкудрай, вучиз лагьайтIа и карда берекат ава. Эгер хурмаяр авачтIа, целди хкудрай, вучиз лагьайтIа гьамни (яд) михьи ийизвай шейэрикай я».

Сив виридалайни цIийиз атIанвай хурмайралди хкудайтIа хъсан я. Абурулай алатайла, къиметлувилел гьалтайла, кьурурнавай хурмаяр къвезва, ахпа – Зам-замдин яд, адетдин яд, инжир, кишмиш, эхирдайни маса емишарни ширинлухар.

Къуншидин вилик авай буржийрикай

Исламда «къунши» лагьай гафунихъ умуми мана ава, ам мусурманриз ва динсузриз, хъсан ксариз ва гунагькарриз, дустариз ва душманриз, мукьва-кьилийриз ва яргъал ксариз талукь я. Къуншияр пуд патал пай жезва.

Исламди вири къуншийрихъ галаз хъсан алакъаяр хуьх лугьузватIани, эгер къунши мусурман ва я мукьва-кьили, гьахълу кас ва я ам дуст яз хьайитIа, и ерияр авай къунши виридалайни вилик гьуьрмет авуниз лайихлу я.

Исламдин чирвилер ва абурун къиметлувал

Ислам - им кьве дуьньядани инсаният бахтлу хьун патал Аллагь-Таалади къалурнавай рехъ я, амма чирвилер лагьайтIа – абур Исламдин руьгь я. Руьгь амачир беден чIур жедайвал, чирвилер тахьайла Исламни чкIида. Светский учебный заведенийра хьиз диндин вузрани кIелунин йис башламиш хьанва. Чаз гьар садаз светский илимдин важиблувиликай хабар ава, гьакI хьайила, чун светский учебный заведенийриз гьахьиз чалишмиш жезва. 

Лезгинский исламский просветительский портал