Ша’бан Пайгъамбардин (Аллагьдин салатни салам хьуй адал) варз

Ша’бан гаф вад гьарфуникай ибарат хьанва: шин, ‘айн, ба, алиф ва нун. Шин – шараф (гьуьрмет), ’айн – ‘улювву (винизвал), ба – бирру (хъсанвал), алиф – улфат (инсанрин алакъаяр кIеви авун), нун – нур (экв). Ибур Аллагь-Таалади  Ша’бандин вацра вичин лукIариз гузвай савкьатар я.

Пайгъамбарди (Аллагьдин салатни  салам  хьуй адал) лагьайвал, Ша’бан вацран тIвар «Таша’аба» гафунилай атанвайди я. Им чукIурун, гегьеншарун лагьай чIал жезва, гьавиляй и вацра хъсанвилер Аллагьди  артухарзава. 

СИВ ХУЬНИН РУКНУЯР

Сив хуьн дуьз (трус) хьун патал са бязи чарасуз арканар амал авуна кIанда:

1) Ният авун.

Ният авун  Аллагь-Таала рази хьун патал рикIе сив хуьдай ният хьун ва жезмай кьван ван алаз лугьун чарасуз я. Месела, ният авунин тахминан тегьер ихьтинди я: "БисмилЛагьи-р-рахIмани-р-рахIим. Ният ийизва за алай йисан Рамазандин вацран пакадин йикъан ферз тир сив хуьниз Аллагь патал!"

Имам Шафиидин мазгьабдалди ният сив хуьдалди гьар юкъуз авуна кIанда. Ам рагъ акIайдалай экъечIдалди авай вахтунда мус хьайитIани авуртIа жеда.

КапI ийизвайдавай зияратдал (гьаждиз) физ жедани?

Вичихъ мумкинвал авай гьар са мусурманди Исламдин вад дестекдикай сад тир зиярат - гьаж (гъвечIи ва чIехи) кьилиз акъудун лазим я. Гьаж гьар са мусурман патал зиярат - гьаж (гъвечIи ва чIехи) кьилиз акъудун лазим я. Гьаж гьар са мусурман патал чарасуз я, мусурман ахьтиндаз лугьузва хьи, ни рикIин сидкьидалди шагьадатдин кьве пайни адан гъавурдик кваз лагьанватIа. КапIавун, гьаж хьиз, Исламдин дестекрикай сад я ва ам йикъа вад сеферда авуна кIанда. И дестекрикай гьар садахъ вичин къиметлувал ава.  Абурукай сад кьилиз акъудуни, муькуьди кьилиз акъудуникай азад ийизвач. Кьве дестекни кьилиз акъудун чарасуз я.  

Мехъер шариатда хъсан кар (сунна) яз гьисабза лугьузвай гафар дуьзбур яни?

Шариатдай килигайла, мехъер авун сунна я. Амма гьар са кардихъ вичин гьалалдинни гьарамдин сергьятар ава, гьавиляй чаз шариатда мехъер вуч лагьай гаф ятIа чир хьун лазим я. Мехъерин мана шадвал я, ва шадвал гьалал я. Шадвал инсандиз хас я, мисал яз, са кас яргъал сиягьатдай хтайла, аял хьайила, гададиз свас гъидайла ва я руш гъуьлуьз фидайла ва маса вахтара. Шариатди мехъер ийидай ихтияр и къайдада гузва: Гьар сада вичин такьатриз килигна гьайванар тукIвада: садбуру жунгав, садбуру гьер, садбуру кIек ва я верч ва талукь тир тIуьнни гьазурна мугьманриз эверда. 

МискIиндиз гьахьайла саламдин капI авун ферз яни, тахьайтIа сунна? И капI авун виже текъвезвай мискIинар авайди яни?

МискIинда тагьияту-ль-масжид капIавун ферз туш, амма гьар сеферда аниз гьахьайла, ихьтин капIавуртIа, хъсан яз гьисабзава (сунна). Ам авунин къайда ихьтинди я. МискIиндиз гьахьнамазди, ацукьдалди вилик капIавуна кIанда. Нагагь кьасухдай капIтавуна ацукьайтIа, адан вахт алатда ва ихьтин инсан мискIиндиз гьуьрмет тавурди яз гьисабда. Тагьияту-ль-масжид капIавун патал ният агъадихъ галай къайдада ийида: «Ният ийизва за кьве ракатдин тагьияту-ль-масжид суннатдин капI Аллагь  патал авун, Аллагьу акбар!» 

Лезгинский исламский просветительский портал